BEKLENTİLER KÖTÜYE DOĞRU GİDERKEN, ENFLASYON AŞAĞIYA DOĞRU mu?
Haziran 2019 itibariyle enflasyon oranı açıklandı:
2018 Haziranından 2019 Haziranına kadar olan son 12 ayda biz tüketiciler için fiyatlar sadece yüzde 15,72 “artmış mış”.
“…mış mış” diyoruz…
Çünkü bu rakamlar; 2 ay kadar önce ilan ettiği yüksek enflasyondan sonra derhal görevden alınan başkanın yerine getirilen “yeni başkan”ın yönetim döneminde belirlenmiş.
Hatırlıyorsunuzdur, hani daha önce Enerji Bakanlığı’nda Madencilik Genel Müdür Yardımcılığı yaptığı sırada damat Albayrak’la beraber çalışıyordu, iş arkadaşıydı da oradan TÜİK’e getirildi falan denmişti kendisi için medyada ya.
Her neyse…
Sonuçta memurundan işçisine, esnafından sanayicisine hemen herkesin “illallah” dediği fiyat artışları karşısında enflasyonun böyle düşük “çıkarılması” pek kimseleri inandıracak gibi görünmüyor.
“Nereden belli?” derseniz bakın diğer verilere de.
-Bu gün için hala baskı altında olan dolar bile o tarihten bu tarihe %21,4 artmış. Üzerindeki baskı kalksa herhalde kolayca %25’leri bulabilecek.
Doların enflasyonla bire bir ilişkisini kurmak doğru olmasa bile yönleri aynıdır. Sonuçta dolar ya da döviz de diğer mallar gibi yerli parayla satın alınır ve yerli para değer kaybettikçe yani enflasyon yükseldikçe dövizin fiyatı olan kuru da artar.
Kuru suni olarak düşük tutarsanız enflasyon da "şimdilik" bastırılmış olur.
-Hane halkının bankalara borcu maalesef 511 milyar lirayı geçmiştir ve giderek yükselmektedir.
Şirketlerin ve esnafın borcu yükselmektedir.
Devletin borcu yükselmektedir (bütçe açıklarını düşünün)
Dolayısıyla her kesimde gelirler giderleri karşılayamıyorsa, tabii ki krediler, borçlanmalar şişecek ve enflasyon da giderek yükselecektir.
-Normali 100 olması gereken “Tüketici güven endeksi” Haziran’da 57, 6’dır. “Genel ekonomik güven endeksi” 73,9’dur. Ekonominin lokomotifi olan İnşaatta güven hala 50’lerde dolaşmaktadır.
-Üstüne üstlük; son iki seçim, iktidara zamları erteletmiş, harcamaları yükseltmiştir. Yayınlanan enflasyon oranı bu ertelenmiş zamlar dönemi verilerine dayanmaktadır.
Bu günkü zamların etkisi önümüzdeki aylarda görülecektir.
Dolayısıyla…
Son bir yılda yüzde 15,72 olarak ilan edilen enflasyon rakamı inandırıcı değildir.
Ard arda gelen yüksek zamlara bakıldığında anlaşılıyor ki; bu enflasyon rakamına ne kamunun kendisi inanmaktadır ne de halkımız.
Oysa istatistikler kamunun da halkın da “ekonomik gidişat” hakkında somut bilgilere sahip olması ve kendi kararlarını buna göre verebilmesi için vardır.
"Ölçü"nün kaçtığı yerde hiç bir hesabın inandrıcılığı kalmaz.
Bu arada, böyle düşük bir enflasyon oranı ilanında belki biraz "arkadaş hatırı(!) da var, olmasın mı?" ama; ne yapalım ki; güvenilmeyen istatistikler bu rakamlara bakıp davranışlarını belirleyecek olanlar için ancak laf-ı güzaftır.
Yani o inandıramadıklarınız, artık gerçeği el yordamıyla aramaya, istemeseler de "körebe" oynamaya mahkum kalırlar.
https://twitter.com/bulentsoylan
https://www.facebook.com/yeminlimalimusavir.bulentsoylan