GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ NE DURUMDA?
Ekonomik krize sebep olarak görülen gayrimenkul sektöründe 2018 yılının ilk 9 ayındaki rakamlara bir bakalım.
KONUT SATIŞLARI
Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.7 oranında düşüş göstererek 1 milyon 2 bin 391 adet konur satılmış.
Bunun yanında 1.2 milyon konut el değiştirmiş.
650 bin adet de yeni konuta ihtiyaç var.
Yabancılar 2018 üçüncü çeyreğinde döviz kurlarının yükselmesinin avantajı ile yabancıların konut alımında artış var. Toplam 24 bin 155 konut satılmış.
KONUT SATIŞINI TEŞVİK EDEN ETKENLER
1- Banka kredi faizlerinin yüksek olması nedeniyle konut proje sahiplerinin senetli ve faizsiz uzun vadeli satışlara yönelmeleri konut satışlarının sürmesine neden olmuş.
2- İndirimli kampanyaların yapılması da konut satışlarının daha fazla düşmemesini sağlamış durumda.
KONUT KREDİLERİ
2018 Ağustos itibarıyla konut kredisi hacmi 198 milyar lirayı aşmış durumda.
Kamu bankalarının toplam konut kredisi hacmindeki nispi oranı 2018 üçüncü çeyrekte yüzde 48.2. Özel bankaların payı ise yüzde 45.1 oldu.
Takipteki konut kredilerin toplam kredi hacmi içindeki yüzdesi 2017’de yüzde 0.44 iken 2018 Ağustos ayı itibariyle yüzde 0,43 olarak gerçekleşmiş durumda.
İSTANBUL’da OFİS BOLLUĞU
2018 yılı üçüncü çeyreğinde İstanbul’da 85 bin 881 adet yeni ofis alanının ofis alanı pazarına girmesi ile toplam ofis alanı 6.08 milyon metrekareye ulaştı.
Kira sözleşmelerinde dövizden TL’ye dönmesi sonucu yabancılar için ofis alanlarının cazip hale geleceği tahmin ediliyor.
Yerli kiracılar için TL’ye dönüş ofislere talebi artıracağı bekleniyor.
AVM’lerde ARTIŞ
Türkiye genelinde 2017 sonu itibarıyla 429 olan AVM sayısı, 2018 Ekim sonu itibarıyla 448 AVM’ye ulaşmış durumda.
Toplam kiralanabilir alanın da 16 milyon 352 metrekareyi geçmesi bekleniyor.
AVM’nin bulunduğu il sayısı 63. Henüz AVM bulunmayan il sayısı 18.
İstanbul’da 145, Ankara’da 38, İzmir’de 28 AVM var. Toplam kiralanabilir alanın, toplam stokun yüzde 39’u İstanbul’da yer alıyor.
TURİST SAYISINDA ARTIŞ VAR
2017 yılının ilk 8 ayı içerisinde Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 21,98 milyon olurken, 2018 yılının ilk 8 ayında bu rakam 27,02 milyona yükseldi. Yabancı turistin yüzde 32,8’i İstanbul’a, yüzde 32,4’ü Antalya’ya, yüzde 7,3’ü Muğla’ya geldi. Gelen turist sayıları 2017’nin ilk 8 ayı ile karşılaştırıldığında yaklaşık yüzde 23’lük bir artış yaşandığı görüldü. Bu durum, 2016 yılında düşüşe geçen turizm sektörünün 2017 yılında başladığı toparlanma ivmesinin devam ettiği şeklinde yorumlandı. 2018 yılının ilk 6 ayında Türkiye’ye gelen 14.8 milyon yabancı turistin yapmış olduğu harcamalar kişi başı ortalama 629 dolar olarak belirlendi. 2017 yılının ilk 6 ayı sonunda rakamın 592 dolar olduğu göz önünde bulundurulduğunda, son yılda kişi başı harcamalarda artış yaşandığı görülüyor. ‘İşletme’ ve ‘yatırım belgeli’ tesis sayıları incelendiğinde, Türkiye genelinde toplam 457 bin 842 oda kapasitesi ile 3.854 işletme belgeli, 107 bin 167 oda kapasitesi ile bin adet yatırım belgeli konaklama tesisi olduğu görülüyor. İşletme belgeli tesislerde ilk sırayı 783 tesis ve 207 bin oda kapasitesi ile Antalya alıyor. İkinci sırada 566 tesis ve 56 bin oda kapasitesi ile İstanbul geliyor. 399 işletme belgeli tesise sahip olup, oda arzı 52 bin olan Muğla ise üçüncü sırada yer alıyor.
SONUÇ
GYODER’in derlediği gayrimenkul sektöründeki verilere baktığımızda inşaat sektörüne bir şey olmayacak gibi. Herşey güzel gibi...
Ama sektörün en önemli firmalarından biri olan EMAY’ın konkordato ilan etmesi de durumun vahametini göstermeye yetiyor.
https://twitter.com/MPamukoglu
https://www.facebook.com/mustafa.pamukoglu.90