HPV enfeksiyonunu yüzünden dünyada her yıl yaklaşık 250 bin kadının rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybettiğini vurgulayan Ankara Eczacı Odası Başkanı Uzman Eczacı Cumhur Cem Abbasoğlu, gelişmiş ülkelerde ücretsiz uygulanan bu aşının hem kadınlar hem de erkekler için hayati önem taşıdığını söyledi.
Ankara Eczacı Odası Başkanı Uzman Eczacı Cumhur Cem Abbasoğlu, 1-31 Ocak Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı dolayısıyla yaptığı açıklamada, HPV aşılarının ücretsiz hale getirilmesi gerektiğini savunarak bu talebin sağlık verilerine ve toplumsal ihtiyaçlara dayandığını belirtti.
Abbasoğlu, HPV enfeksiyonunun dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkilediğini ve rahim ağzı kanseri, anal kanser, genital kanserler ve baş-boyun kanserleri gibi ciddi hastalıklara neden olduğunu vurguladı. HPV'nin yalnızca kadınları değil, erkekleri de etkileyen bir sağlık sorunu olduğunu belirten Abbasoğlu, her yıl yaklaşık 250 bin kadının rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybettiğini ifade etti. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diğer uluslararası sağlık otoritelerinin, HPV aşılarının, bu tür kanserlerin önlenmesindeki kritik rol oynadığına sürekli dikkat çektiğini söyleyen Abbasoğlu, bilimsel çalışmaların HPV aşılarının erken yaşta yapılmasının, kız ve erkek çocuklar için koruyucu bir kalkan oluşturduğunu da belirtti.
HPV aşılarının ücretsiz hale getirilmesinin, özellikle gençler ve düşük gelirli aileler için aşıya erişimi kolaylaştıracağını ifade eden Cumhur Cem Abbasoğlu şunları söyledi:
Ücretsiz aşılama programları tasarrufa da yol açar
"Ücretsiz ve erişilebilir aşılar, hastalık oluşumunu engelleyerek uzun vadede sağlık harcamalarını önemli ölçüde düşürür ve sağlık sisteminin ekonomik yükünü hafifletir. Örneğin, rahim ağzı kanseri tedavisi, aşılamayla engellenebilecek bir hastalıktır. Rahim ağzı kanseri olan bir kişinin tedavi masrafları aşı maliyetlerinden çok daha yüksektir. Ayrıca aşı firmaları ile Sosyal Güvenlik Kurumu'nun anlaşmaya varması, kamumun güçlü bir alıcı konumunda olması nedeniyle aşı birim maliyetlerinin azalmasına yardımcı olur. Sonuç olarak, ücretsiz aşılama programları yalnızca bireylerin sağlığını korumakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal düzeyde ve kamu harcamaları açısından büyük bir ekonomik tasarrufa yol açar.
Eczaneler HPV aşılarının yaygınlaştırılmasında önemli bir rol oynayabilir
Eczacılar, halkın en yakın sağlık danışmanlarıdır ve eczaneler, herkesin kolaylıkla ulaşabileceği birinci basamak sağlık hizmeti sunucularıdır. Eczaneler sağlık bilgisi sunan merkezler olarak HPV aşısının yaygınlaştırılması ve toplumsal bilincin artırılması konusunda büyük bir potansiyele sahiptir. HPV aşılarının eczanelerde sunulması, aşıya erişimi kolaylaştırır ve aşılamanın yaygınlaşmasına katkı sağlar. Eczacılar bireylerin aşı takibini yaparak aşının uygun zamanda ve doğru dozda uygulanmasına yardımcı olabilir. Kırsal alanlarda yaşayan bireyler için sağlık merkezlerine ulaşmak zorlu olabilir, ancak eczanelerin dört bir yanımıza yayılmış olması, aşılama sürecine katılımı kolaylaştıracaktır. Bu nedenle eczanelerin HPV aşılarının daha geniş kitlelere ulaşmasında önemli bir rol oynayacağını düşünüyoruz.
Sağlık Bakanlığı tarafından protokoller ve kılavuzlar hazırlanmalıdır
Türkiye’de eczanelerde aşılama uygulamalarını başlatmak, sağlık hizmetlerinin daha etkili, hızlı ve eşit bir şekilde dağıtılmasına katkı sağlayacak önemli bir dönüşüm yaratabilir. Bu sürecin başarıyla uygulanabilmesi için öncelikle Sağlık Bakanlığı ve ilgili yasa koyucu organlar tarafından gerekli yasal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Eczacıların aşılama süreciyle ilgili eğitim almaları sağlanmalı, Sağlık Bakanlığı eczacılara bu konuda kapsamlı eğitimler sunarak eczaneleri aşılama hizmetlerinin bir parçası haline getirmelidir.
Ayrıca, HPV aşısının eczanelerde uygulanabilmesi için Sağlık Bakanlığı tarafından aşının doğru şekilde uygulanması, dozaj takibi ve olası yan etkilerle ilgili belirli protokoller ve kılavuzlar hazırlanmalıdır. Eczanelerde, hijyenik ve güvenli bir ortamda aşılama yapılabilmesi için uygun altyapı oluşturulmalı, aşı uygulama alanlarının belirlenmesi, gerekli tıbbi ekipmanların temin edilmesi ve sterilizasyon koşullarının sağlanması gereklidir. HPV aşıları da dahil olmak üzere birçok aşı, soğuk zincir şartlarına uygun olarak saklanmalıdır. Bu sebeple, eczanelerin bu soğuk zincir gereksinimlerini karşılayacak şekilde donatılması kritik öneme sahiptir.
Ücretsiz HPV aşısı birçok ülke için önemli bir halk sağlığı politikasıdır
Sağlık, temel bir insan hakkıdır ve bu hakkın ekonomik, coğrafi veya sosyal engeller nedeniyle kısıtlanmaması gerekir. HPV aşılarının ücretsiz ve erişilebilir olması, yalnızca bireylerin sağlığını değil, toplum sağlığını da koruyacak önemli bir adımdır. HPV aşısının geri ödeme kapsamına alınması, birçok ülke için önemli bir halk sağlığı politikasıdır.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 2024 itibariyle 137 ülke HPV aşılarını ulusal programlarına dahil etmiştir. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi verilerine göre, 30 Avrupa ülkesinin 28’inde 9-14 yaş arasındaki kız ve erkek çocukları, ulusal bağışıklama programı kapsamında HPV aşısı ile aşılanmaktadır. Dünyadaki genel durum böyleyken ülkemizde de HPV aşıları bir an önce ücretsiz hale getirilmelidir.
HPV konusunda Sağlık Bakanlığı ile her türlü iş birliği ve dayanışmaya hazırız
Biz, Ankara Eczacı Odası olarak, akademik, kamusal ve demokratik bir meslek örgütü anlayışıyla hareket ediyoruz. Bu doğrultuda, HPV konusunda sürece müdahil olmak, meslektaşlarımızı ve toplumu aydınlatmak adına önemli çalışmalar yürütmekteyiz. Aralık ayında Ankara Eczacı Odası ve Türk Jinekolojik Kanser Vakfı iş birliğiyle “Her Yönüyle HPV Sempozyumu”nu düzenleyerek eczacılarımızı ve hekimlerimizi bir araya getirdik. Bu sempozyumda HPV konusundaki son bilimsel gelişmeleri meslektaşlarımıza aktardık. Önümüzdeki süreçte de HPV konusunda üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeye devam edeceğiz. Son olarak, HPV konusunda Sağlık Bakanlığı ile her türlü iş birliği ve dayanışmaya hazır olduğumuzu ve bu konuda aktif rol almayı sürdüreceğimizi vurgulamak isterim."
HPV aşısı dünyada birçok ülkede ulusal aşı programına dahil edilmiş ve ücretsiz olarak uygulanıyor. Bu ülkelerin bazıları ABD, İngiltere, Almanya, Avustralya, Kanada, Belçika, Norveç, Finlandiya, Portekiz ve Fransa...