150 m2 üzerindeki konutlara uygulanan KDV oranının birkaç yıl önce yükseltilen KDV oranlarıyla bir ilgisi olmadığını hatırlatmak gerekir. Geçtiğimiz yıllarda yükseltilen KDV oranları, arsa rayiç değerleri baz alınarak düzenlenmiş, m2 değeri 500 TL’ye kadar olan arsalarda yapılacak konutlarda %1, 500 ile 1.000 TL/m2 birim fiyatlı arsalarda %8, 1.000 TL/m2 üzeri arsalarda yapılacak konutlarda ise %18 olarak belirlenmişti. Bu uygulamayla özellikle İstanbul’da m2 birim değeri 1.000 TL’nin altında arsa pek bulunmadığı için otomatik olarak birçok projede KDV oranı %18’e çıkmıştı.
Bugün yapılan düzenlemeyle konut fiyatlarında %10 civarında bir indirim olacağı, bu indirimin de sektöre bir soluk getireceği konuşuluyor ama atlanan bir durum var; Türkiye’de ilk satışlarda yani proje-inşaat satışlarında gerçek değerler üzerinden fatura kesilmediği ve tapu değerlerinin eksik beyan edildiği unutuluyor, ya da dile getirilmiyor. Bugün büyük şehirlerde satışı devam eden ve ortalama 1.500.000 TL bedelden başlayan lüks konutların fatura değeri 400.000-500.000 TL civarında. Yani buradaki indirim, gerçek satış bedeli değeri üzerinden değil, fatura bedeli üzerinden yapılacak. Sözün kısası 1.500.000 TL bedelli bir konuttaki indirim 150.000 TL değil, 40.000 – 50.000 civarında olacak, bu da satış rakamının yaklaşık olarak %3 veya 4 ü gibi oranlara denk gelecek.
KDV indiriminin ikinci el satışlarda zaten bir rolü olmadığı için, ikinci el piyasada herhangi bir fiyat indiriminden ya da satışları artırıcı bir etken olarak söz etmek mümkün olmayacaktır.
Sektöre ivme katacak her türlü düzenlemeyi tüm sektör takdir ve heyecanla karşılar. Sektörün çözülmesi gereken en önemli sorunlarından bir tanesi, halen hem ilk satışlarda, hem de ikinci el satışlarda gerçek değerlerin tapu kayıtlarında gösterilmesinin sağlanamamasıdır. Asgari beyan değerlerini referans göstererek, bu inisiyatifi vatandaşa bırakmak, ne yazık ki bu sorunu çözmemektedir. Senede göstermelik olarak yakalanan birkaç gayrimenkul alıcısı-satıcısı dışında da fazla bir yaptırımın olmadığını görmek, bu sorunun çözümüne çok ciddi yaklaşımlar gösterilmediğini ortaya koymaktadır. Neden ciddi yaklaşılmıyor sorusunun cevabı ise paragraflarımın içindedir.
https://twitter.com/ErolCanbay2
https://www.facebook.com/erol.canbay.9