SİHİRLİ DOKUNUŞLARLA AĞRILARDAN KURTUL
Her şeyin başı sağlık ve bizlerin buna çok dikkat etmesi gerekiyor. Özellikle de sağlık konusunda bilinçlenmemiz gerekiyor. Fizik Tedavi de bunlardan sadece biri…
Hatta bununla ilgili olarak da köşe yazımda fizik tedavinin ve rehabilitasyonun önemine değinmeye çalıştım dilim döndüğünce. Çok ilgi gördüğü içinde uzun süredir güncelleyemedik bir türlü.
Fizik tedavi sağlığımız için gerçekten çok önemli bir tedavi yöntemi. Zira binlerce yıldır işlevsizlik ve engellilik durumları için bir tedavi biçimi olarak var olmuştur. Sizler için Genel Yayın Yönetmenimiz Gülgûn Feyman Budak ve Haber Koordinatörümüz Hüzün Yücel Yeni Bosna Safa Hastanesi’nde bu branşın kahramanları Dr. Feride Savaş ile Dr. Aysel San’la fizik tedavi ve yöntemleri hakkında detaylı konuştu.
HY: “Gerçekten bedenimiz için güncel yaşantımızda Fizik tedavi önemi bir yer alıyor. Bizlere anlatır mısınız fizik tedavi ve rehabilitasyon edir ve nasıl uygulanır?”
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, fiziksel ve fonksiyonel bozuklukların tanı ve tedavisinin yapıldığı bir branştır. Fizik tedavi vücuda dışarıdan uygulanan sıcak ya da soğuk uygulamalar, elektrik akımları, masaj, egzersiz uygulamalarını içeren kas iskelet sistemi hastalıklarında ya da yaralanmalarında uygulanan ilaç dışı bir tedavi şeklidir. İlaç tedavilerine ek olarak ya da tek başına uygulanabilir.
Rehabilitasyon ise doğuştan veya sonradan ortaya çıkan inme, serebral palsi, parapleji gibi felçli hastalıklarda, kaybedilmiş hareket kabiliyetinin; ameliyatlar sonrasında gelişen eklem hareket kısıtlılıklarının tekrar kazandırılmasına yönelik olarak uygulanan tedavi şeklidir.
HY: “Bazı hastalar fizik tedavi ile sağlıklarına kavuşabiliyor, nedir bu işin sırrı?”
Öncelikle bizim hasta grubumuz sanıldığının aksine belirli bir yaş grubu değil bebek, çocuk, genç, erişkin, yaşlı olmak üzere tüm yaş gruplarını içerir ve ilaçsız tedavi imkânı sağlar. Kişinin hareket kabiliyetini artırır, bağımlılığını azaltır. Kişiye özel tedaviler planlanır. İşte tüm bu özellikler bizi diğer branşlardan ayrı ve aranılır kılmaktadır.
HY: “Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamaları nelerdir?”
Fizik tedavi uygulamaları soğuk tatbiki, yüzeyel ısı (infraruj, sıcak paket, parafin, girdap banyosu), derin ısı (ultrason, kısa dalga diatermi, radar), elektroterapi (tens, elektrostimülasyon, vakum-interferans, diadinami, galvanik-faradik akım), hidroterapi (kontrast banyo, kaplıca tedavisi, su altı masaj), mekanoterapi (traksiyon, pnömatik kompresyon), splint, breys, korse, bandaj, baston, kanedyen, tripot, walker destekleri, tedavi edici egzersiz uygulamaları, terapötik masaj, mobilizasyon ve manuel terapi gibi fizik tedavi yöntemlerinden biri veya bir kaçını içerebilir.
Bütün bu tedavi uygulamalarının yanında kuru iğneleme, akupunktur, PRP, eklem içi sıvı uygulamaları, kinesiobant uygulaması, nöral terapi gibi tedavi yöntemleri de fizik tedavi hekimince uygun hastalara yapılır.
Bu program ise hastalığın durumuna ve hastaya göre Fizik Tedavi hekimince planlanır ve yine hekim denetiminde uygulanır.
HY: “Peki, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonun amaçları nelerdir?”
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonun amaçları ağrının azaltılması, kasların gevşetilmesi, dolaşımın artırılması, enflamasyonun giderilmesi, fonksiyonların kazandırılması, hareketin artırılması, kasların güçlendirilmesi ve koordinasyonun sağlanması, ilaç gereksiniminin azaltılması, postür (duruş) bozukluklarının önlenmesi ve düzeltilmesi olarak sayılabilir.
HY: “Hangi hastalıklarda bu tedavi yöntemleri uygulanır?”
Tüm romatizmal hastalıklar, daha çok yaşlılarda gördüğümüz diz, omuz, kalça gibi eklemlerin kireçlenmesi, her yaş grubunda görülebilen bel fıtığı, boyun fıtığı, bel-boyun tutulmaları gibi ağrılı durumlar, sinir sıkışmaları, beyin-omurilik ve periferik sinir felçleri, inme ve serebral palsi, eklem sertliği ve katılığı-kısıtlılığı, spastisite, spor yaralanmaları, nörolojik ve nöromuskuler hastalıkların rehabilitasyonu, metabolik kemik hastalıkları (Osteoporoz vb.), doğumsal veya edinsel eklem ve kemik bozuklukları, zor doğum sonrası bebeklerde görülen tortikollis dediğimiz boynun bir tarafa doğru eğik tutulması durumunda, ortopedik cerrahi ve yanık sonrası gelişen hareket kısıtlılıkları, kardiyak ve solunum kapasitesinin azaldığı durumlar, yürüme bozuklukları gibi pek çok hastalıkta fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulanır.
HY: “Bu sıraladığınız tedavi yöntemleri kimlere uygulanır?”
Omuz, kol, bacak, dirsek, ayak, el bilek eklemleri, bel, sırt, boyun gibi omurga bölgelerinde değişik nedenlere bağlı olarak ağrı ve fonksiyon bozukluğu olanlara, iltihabı romatizmal hastalıkların aktif döneminde olmayanlara, başta ortopedik ameliyatlar olmak üzere bazı cerrahi girişimler sonrasında kaslarında güçsüzlük, eklemlerinde donukluk-kısıtlılık, fonksiyon kısıtlılığı olanlara fizik tedavi uygulanır. Ayrıca beyin, sinir hasarı sonucunda gövde, kol ve bacaklarda tam veya kısmi felç gelişenlere hareket sistemi dışında lenf dolaşımının bozulması sonucu kol ve bacaklarında şişme oluşanlara da fizik tedavi uygulanır.
HY: “Müthiş… Gerçekten de sihirli dokunuşlarla ağrıları insan yaşamından def ediyorsunuz Peki Fizik Tedavinin sakıncalı olduğu durumlar var mıdır, varsa nelerdir?”
Kanser öyküsü olan hastalarda uygulanacak alana ve kanserin tipine göre sakınca yaratabilir. Ayrıca; gebelik, iltihabi (enflamatuar) romatizmal hastalıkların aktif dönemleri (eklemlerin, şiş, sıcak ve ağrılı olduğu dönemler), damar tıkanıklıkları, varisler, açık yaralar ve iltihaplı bölgeler üzerine uygulama sakıncalıdır.
HY: “Bu tedavi yöntemi Türkiye’de yaygın mı?”
Türkiye'de fizik tedavinin halen hak ettiği yerde olmadığını düşünüyorum. Hastalarda fizik tedavi bilinci yavaş yavaş oturmakla birlikte belli bir kesim ya haberdar değil veya diğer branş hekimleri tarafından yönlendirilmede eksiklik yaşıyor. Bu yüzden de yaygınlaştırılmasında medyanın önemi büyük.
HY: “Aslında sağlık sektörünün her alanında sıkıntı var. Dolayısıyla sizin branşta var mı sıkıntı?”
Bizim branşımızdaki en önemli sıkıntı hastaların bizim branşımızı tam olarak tanımamaları, ilk bize başvuracakları yerde doktor, doktor gezip en son çare olarak bize gelmeleri. Diğer başka ve önemli bir problem ise mantar gibi çoğalan ve doktor olmadığı gibi bu konuda ehliyeti olmayan kişilerin, hastalara yanlış tedavi ile daha büyük zarar vermeleridir. Bu gerçekten büyük sıkıntı.
HY: “Sizlerin eklemek istediği bir şey var mı?”
Burası bir medya aracı olduğu için açıkçası bir medya eleştirisi de yapmak istiyorum. Ekranlara hekim olmayan kişilerin çıkartılıp onların doktorculuk oynamalarına izin verilmesi, hastaların yanıltılması açıkçası bizi çok üzüyor. Bizler yani Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanları 6 yıllık Tıp Fakültesi eğitiminin ardından TUS dediğimiz Tıpta uzmanlık sınavı gibi zor bir sınavı geçerek bir 5 yıl daha uzmanlık eğitimi alan, yani liseden sonra 11 yıllık sağlık eğitiminden geçen hekimleriz. Bizler dururken ekranlarda 2 yıllık, 4 yıllık eğitimle çıkarılıp adeta bir doktor edasında hasta muayene ettirilen, sorular yöneltilen kişileri görmek halkı kandırmaktan başka bir şey değil.
HY: “Bu sorunun ortadan kalkması için gerçekten de çok fazla bilgilendirme haberleri yapmak lazım diye düşünüyorum. En azından biz haberhabere ailesi olarak üzerimize düşeni yapacağız. Evet, geldik röportajımızın sonuna… Bizleri kabul ettiğiniz ve vakit ayırdığınız için teşekkürler.
Son sorum da Türkiye’ de yeterli fizik tedavi merkezi ve yeterli personel var mı?”
Kanımızca fizik tedavi merkezi ve personel sayısı yeterli olmakla birlikte sağlıklı yaşam merkezi veya sporcu sağlığı merkezi adı altında doktor veya doktor kontrolünün olmadığı merkezler denetimsiz ve ehliyetsiz çalıştıkları için hem hastaya hem de mesleğimize zarar vermektedir. Hastaların bunun bilincinde olmalarını ve daha bilinçli olarak tedavi merkezlerini seçmelerini temenni ediyoruz. Bu duyarlılığınız için biz çok teşekkür ederiz.
