ENFLASYON SARMALI BİZİ BİTİRECEK
Haziran ayında TÜFE yüzde 2.61, yıllık 15.39 oldu.2017 yılının Haziran ayına göre yüzde 3.24 oranında bir artış var. Merkez Bankası bu fiyat artışlarını enine boyuna analiz etmiş ve değerlendirmeler yapmış durumda. Biz bu değerlendirmeleri bir yana bırakıp size enflasyonu anlatmak istiyoruz. Bu nasıl bir şeydir ki ekonomimizi esir almış ve daha da kötüye gidişin habercisi gibi.
ENFLASYON NEDİR?
Cari fiyat düzeyinde toplam talebin toplam arzdan fazla olması halinde fiyatlar sürekli artar. İşte fiyatların genel düzeyindeki artışa enflasyon diyoruz.
Enflasyon, ekonomik düzenin işlemesinde bir aksaklıktır ve bir istikrarsızlıktır.
Enflasyon oranı ister yüzde 1 olsun ister yüzde 50 olsun dengesizlik yaratır ve kötüdür.
AZ ENFLASYON İYİDİR, AMA...
Ekonomik gelişme için az da olsa enflasyonla sağlandığı da bir gerçektir.
Türkiye 1930’dan beri enflasyon oranı değişmekle birlikte hep enflasyon ile yaşamıştır.
Ama Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde enflasyon oranının yüzde 5 üzerinde olması halinde sorun yarattığını söyleyebiliriz. Biz de maşallah yüze 15’lerde.
TALEP ENFLASYONU NEDİR?
Talebin arzdan daha fazla olması nedeniyle ortaya çıkan enflasyondur.
Toplam talep artarsa hem fiyatlar hem de reel GSYİH artar.
Fiyatlar artınca devlet harcamaları artar çünkü devlet çalışanları enflasyona ezdirmemek için ücret-maaşları artıracaktır. Ayrıca devlet yatırımlarını ve hükümet harcamalarını da artıracaktır. Böylece devlet harcamalarını artması toplam talebi artıracaktır.
Toplam talep, tüketimin, yatırımların, devlet harcamalarının, net ihracatın, artmasından kaynaklanabilir.
Öte yandan devlet harcamaları bütçe açıklarına sebep olur. Bu bütçe açıkları ya para basarak ya da borçlanma yoluyla finanse edilirse para arzı üretilen mal ve hizmetlerden daha fazla artacağı için enflasyona sebep olur.
MALİYET ENFLASYONU NEDİR?
Mal ve hizmet üreten ve satanların (tedarikçiler) artan maliyetlerini karşılamak üzere fiyatları artırmaları ile oluşan enflasyona maliyet enflasyonu denir.
Toplam arzın azalmasına yol açan maliyet artışları yanında ayrıca tekelci firmalar üretimi kısarak fiyatların artmasına sebep olurlar (en güncel örnek gazete kâğıdı)
ENFLASYON BEKLENTİSİ
Eğer bir ülkede enflasyon varsa ve bunun düşmeyeceği düşünülüyor ve enflasyonun artacağı beklentisi var ise enflasyon bu nedenle de artar.
Çünkü enflasyondan korunmak için çalışanlar ücretlerine zam isterler.
Bankalar yüksek faiz beklentisi ile mevduatlara yüksek faiz verirler ve kredilere de yüksek faiz uygularlar. (Bugün yaşadığımız durum)
Bu da üretim maliyetlerini artırır ve enflasyon yükselir.
DÖVİZ KURLARININ YÜKSELMESİ
Kurların yükselmesi ithal edilen malların fiyatlarını yükseltir.
Bu malları girdi olarak kullanan yerli üreticilerin ürettikleri yerli malların da fiyatını artırır.
Yani kurların sürekli yükselmesi iç fiyatları artırır.
ENFLASYONUN BÜYÜMEYE ETKİSİ
Enflasyon sonucu yatırımlar azalır.
Faiz oranları enflasyon oranının altında kalırsa insanlar paraların bankaya yatırmaktansa altın, döviz ve taşınmaz araçlarına yönelir. Bu da bankalardaki mevduatı azaltır. Ve yatırımlara gidecek tasarruflar azalır. İş dünyasının kredi olanakları azalır ve yatırımlar bundan olumsuz etkilenir.
Bütün bunlar büyümeyi olumsuz yönde etkiler.
ENFLASYON GELİR DAĞILIMINI BOZAR
Sabit gelirlerin gelirlerindeki artış enflasyon oranın altında kalır.
Enflasyon faiz oranlarının artmasına sebep olur .Bu da iş adamını yatırım yapmaktansa bankaya faize parasını yatırmayı tercih etmesine sebep olur.
Bu da yatırımların azalması ve işsizliğin ve yoksulluğun artmasına neden olur.
ENFLASYON-SICAK PARA
Enflasyon sıcak paranın Türkiye’ye girip ülke ekonomisine zarar verecek şekilde büyük kazanç sağlamasına ve bunu yurt dışına çıkarmasına neden olur.
Bunu yaparken de döviz piyasasını daha da istikrarsızlaştırır.
ENFLASYON VE TOPLUM
Enflasyon,
1-Gelir dağılımının bozulması
2-Düşük büyüme
3-İşsizliğin artmasına sebep olacağından,
Toplumda; dolandırıcılık, hırsızlık, alkole ve uyuşturucuya bağımlılık, intihar, şiddet olaylarına sebep olur. Ve toplumun huzuru bozulur.
FAİZ-DÖVİZ-ENFLASYON
Enflasyon oranı yüksek yüzde 15; faiz oranları yüzde 27-30’larda, döviz kurları da yüksek
Üçü bir arada...Düşecek gibi de gözükmüyor.
Bu da ekonominin geleceği için bize ip ucu veriyor.
Yani, diyoruz ki ekonomi kötü ve başkanlık sistemi ile çözülemeyecek gibi...
https://twitter.com/MPamukoglu
https://www.facebook.com/mustafa.pamukoglu.90
