YASAKLI ŞİİR,
YASAKLI ŞARKI...
"Vatan Haini Vatan Şairi" Nâzım Hikmet'in yıllarca sansürlenen
şiirlerindendir; ''Martılar Ah Eder''...
Mes'ud Cemil Bey de bestelemiştir ''Hicaz'' makamında!
Mes'ud Cemil, "Türkçe ile En İyi Dost" Nâzım'ın şiirlerine alışılmadık
fakat son derece hoş melodiler giydirmiştir.
Mes'ud Cemil, Türk Müzik tarihinin en tanınmış isimlerinden biri olan Tanburî Cemil Bey'in oğluydu, radyoculuğu Türkiye'ye getirenlerdendi.
Bizzat kurduğu İstanbul Radyosu'nun müdür vekili, spikeri, tanburisi, yani herşeyiydi ve hepsinden de öte dört dörtlük bir müzisyendi.
O yıllarda yani 1938'lerde.
"Harbokulu olayları" yaşanmaktaydı...
''Dünya Şairimiz'' Nâzım da; tevkif edilenler arasındaydı!
Artık 10 yıl sürecek zindan yaşamı başlamıştı...
"Komünistlik"ten 28 seneye mahkûmdur ozan(!)
***
Üstad Münir Nurettin Selçuk;
orkestra eşliğinde taşplağa okur "Martlar Ah Eder"i...
Murat Bardakçı şöyle anlatır şiirin öyküsünü;
12 Mart 1971'de
o zaman TRT'de görevli olan ve şimdi hayatta olmayan işgüzarın biri kalkıp kurumun başındakilere gider, ellerini önüne bağlayıp boynunu büker ve "Bu şarkıların sözlerini komünist Nâzım Hikmet yazmış...
Arada bir okundukları oluyor...
Her ne kadar aşk şarkısı gibi görünseler de,
aslında sosyal bir sınıfın bir başka sosyal sınıf üzerinde hâkimiyet kurması temeline dayalı olup yıkıcı ve de bölücü hüviyet taşıdıklarını arzederim!
Emir buyursanız da bu komünist eserleri yasaklasanız" der ve şarkılar yasaklanır!..
Eserler gerçi TRT'nin repertuvarından çıkartılmamışlar ama radyolara "Bundan sonra okunmayacaklar" diye -şifahi bir talimat- verilmiştir.
Hakkında herhangi bir yasaklama kararı olmamasına rağmen Mes'ud Cemil dolayısı ile Nâzım Hikmet'i hatırlattığı için ve "Ne olur ne olmaz, başımıza bir iş gelmesin" endişesinden dolayı bu eser de hiç icra edilmedi ve unutuldu.
Şarkı; 90'larda okunmaya başladı tekrar TRT'de!..
***
İşte o şiir;
"Martılar âh eder, çırparlar kanat
Deryalar açılır, açılır kat, kat
Gayrı beklemeye kalmadı tâkat
Görünsün karşıdan İstanbul şehri
Dalgalar yâr beller, kopar kıyamet
Deryayı kan eder, kan eder hasret
Gayri beklemeye kalmadı tâkat
Görünsün karşıdan İstanbul şehri...
Aydınlık ve Güzel Türkiye'mde kitaplar, şiirler, türküler hep yasaklandı hep!..
Ama yasaklayanlar hiç bilmezlerdi;
"Türküler, şarkılar susmaz, halaylar sürer, şiirler hep okunurdu!.."
https://twitter.com/Atikopruluoglu
