Başbakan’ın açıkladığı teşvik paketi büyük bir dalgalanma yaratmış durumda. Bir kere adı çok heyecan verici! “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Cazibe Merkezleri Programı, Yatırım ve Destek Hamlesi” adı bile her şeyi anlatıyor!
Cazibe merkezleri oluşturuluyor. Yani bazı iller çekici hale getiriliyor. Bu çekicilik teşvik ve desteklerle sağlanacak.
PAKETİN MALİYETİ
Bu paketin maliyeti 140 milyar TL.Yani yaklaşık 45 milyar dolar. Bu da dış borcumuzun onda biri. Eğer cari fazla vermez isek dış borcumuz bu tutar kadar artacak.
Bu tutar içinde kamunun yapacağı yatırım harcaması tutarı 62 milyar TL. Bunu 10 yılda yapacak. Yani yılda 6.2 milyar TL bütçeye ilave bir yük gelecek. Bu yükün finansmanı için vergilerde artış olacak ve borçlanma artacak. Ne yapalım kardeşim, bütçeye yük olacak ve dış borç artacak diye Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nin makus talihini değiştirmeyelim mi? Elbette bu bölgenin parçalanmaması için ekonomik kalkınma şart. Bunun için gerekli kaynak borçlanma ise, borçlanacağız. Ama akıllıca borçlanacağız.
ÇEKİCİ İLLER
Cazibe merkezleri şunlar:
1.Bölge: Kars. Çevre iller, Ardahan, Iğdır, Ağrı.
2.Bölge: Van. Çevre iller, Muş,Bitlis, Hakkâri.
3.Bölge: Diyarbakır-Şanlıurfa-Mardin. Çevre iller, Batman, Şırnak ,Siirt.
4.Bölge: Erzurum. Çevre iller, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt.
5.Bölge: Elazığ, Malatya. Çevre iller Adıyaman, Tunceli, Bingöl.
Toplam 23 il bu paketin içinde.
DESTEKLER
Cazibe bölgelerine verilecek destekler ve teşvikleri aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
TEMEL HEDEFLER
Bu paketle sağlanması hedeflenenler makrœkonomik sorunlarımızın da başında geliyor.
- İşsizliğin önlenmesi.
Bunun için yılda 80 fabrikayı devlet kuracak. Bu yılda 200 bin istihdam artışı demek.
Emek yoğun üretime öncelik verilecek.
- Düşük gelişmişliğin ortadan kaldırılması
Devlet 23 ilde 67 bin konut inşa edecek. Bu yıkılan kentlerin tekrar yenilenmesi anlamına gelecek.
- İhracatın artırılması
Sanayi hamlesi ile ihracatın artışı beklenmektedir. Ulaştırma ve haberleşme yatırımlarına 19.3 milyar TL harcanacak. Terörden zarar gören 322 km yol yenilenecek. 28 tünel inşa edilecek.
- Yüksek göç oranının düşürülmesi
Yapılacak fabrikalar, tarım ve hayvancılıkta yaşanacak gelişmeler göç oranını düşürecek hamleler olacak.
- Mülteci sorununa çözüm üretilmesi
Bu hedeflerin gerçekleştirilmesi için devlet elini ayağını taşın altına koyuyor.
TEŞVİKLERİN BİÇİMİ
Verilecek teşvik ve destekleri direkt ve dolaylı olarak ikiye ayırmak gerekiyor.
Direkt teşvikler
- 10 yıl boyunca 1 yıl ödemesiz 4 yıl vadeli işletme kredisi desteği.
- Kredi alımlarında teminat olarak Kredi Garanti Fonu devreye girecek. Gayrimenkul teminatı veremeyenler kredi alamayacağım, diye korkmayacaklar.
- Kurumlar vergisi istisnası getirilecek.
- Bu bölgede yatırım yapan herkese devlet alım garantisi verecek.
- Korunmaya muhtaç çocuklara verilen destek 6 binden 10 bin liraya çıkartılacak.
- Evleri yeniden yapılanlara yeni evlerine geçinceye kadar oturdukları yerin kirasını devlet karşılayacak.
- Eşyaları zarar görenlere devlet 255 milyon TL ödeyecek.
- Fabrikasını taşıyana 1 milyon TL nakliye yardımını devlet karşılayacak.
Dolaylı teşvikler
- Yapılacak kamu yatırımları
- Sosyal ve spor tesisleri
- Eğitim kurumları ve kadınlara yönelik meslek edindirme ve girişimcilik merkezlerinin açılması
- Sağlık yatırımları
- 23 ilde açılacak çağrı merkezleri
- Devlet Bölgede üretilen mal ve hizmetlerin tanıtımını yapacak. Bunun için büyük fuar merkezleri inşa edecek.
Bu yatırımlar ve faaliyetler bölgede faaliyette bulunan tüm işletmelere istihdam ve diğer açılardan dolaylı yarar sağlayacaktır.
Bunu söylemek ve yazmak çok güzel. Ama içini dolduramazsak ve uygulamada başarılı olamazsak bölge halkını küstürür ve devlete olan güvenlerini yok ederiz. Bunun için çok dikkatli olunmak ve bol keseden atmamak gerekiyor...
https://twitter.com/MPamukoglu
https://www.facebook.com/mustafa.pamukoglu.90
