HALK DİLİNDEN YEP
Orta Vadeli Program, yeni bir başarı öyküsü yazmak için adı değiştirilerek Yeni Ekonomik Program(YEP)olarak Bakan Berat Albayrak tarafından çok önemli hususlarına vurgu yapılarak açıklandı.
Bu programın rakamlarının ne mana ifade ettiği, nasıl hesaplandığı, hangi varsayımlara göre hedeflerin belirlendiği, başarı kriterlerinin ne olduğu, programın rakamlar ve bunun hikâyesi etrafında dönen bir program olup olmadığı hususlarının enine boyuna analiz edilmesi ve rakamların dilinin halk diline çevrilmesi gerekiyor. Biz birkaç yazımızda bunu yapmaya çalışacağız.
ZENGİNLEŞECEK MİYİZ?
Zenginleşmenin ölçüsü ekonomik olarak büyümemiz olduğuna göre 2021 yılına kadar hedeflenen rakamlara göre zenginleşmemiz söz konusu değil. Çünkü zenginleştiğiniz zaman işsizinizin ve fakirliğin azalması gerekir.
Rakamlara bakın; bunu önümüzdeki 3 yılda göremiyoruz. Üstelik büyüme oranlarına göre işsizlik oranlarının tutarlı olmadığını ve işsizliğin hedeflenenden daha fazla olacağını söyleyebiliriz.
Ülkemizin yarattığı milli gelir 800-900 milyar dolar arasında olacak. Yıllardan beri GSYİ bu rakamlar etrafında dolaşıyor.
2020-2021’de katma değer yaratacak yatırımların artması hedefleniyor ve bunun büyümeye etkisi olacak diye bekleniyor. Ama tüketime dayalı büyümeye devam
Tüketim odaklı ve bu oranlarda büyüme ile fakirleşmenin azalması ve iş bulmanın olanağı yok.Birkaç yıl daha gençlerimiz iş bulmakta zorlanacak.
ÜRETİM EKONOMİSİ VAR MI?
YEP’in hikâyesinde ülke olarak üretim ekonomisinin önceleneceği vurgulanması önemli bir değişim. Ancak rakamlara baktığımızda bunun nasıl gerçekleşeceğini göremiyorsunuz.
Bütçede kamu yatırımları kısılıyor. İhalesi yapılmamış ve ihalesi yapılmış ancak başlanılmamış projeler askıya alınacak. Mega-alt yapı projeleri doğrudan yabancı yatırım yoluyla hayata geçirilecek. Yabancı yatırımcı nasıl gelecek bu öngörülmüyor.
Ekonomik büyüme yüzde 5’leri aşmıyor. İhracat patlamıyor. İthalat gerilemiyor.
Cari açığın düşürülmesi için ilaç, kimya, petrokimya, enerji, makine/teçhizat ve yazılım sektörleri öncelikli yatırım yapılabilir sektörler olarak destekleneceğini sadece görebiliyoruz.
Yerli üretimi artırmak için neler yapılacağı hangi ürünlerin ithalatının kısıtlanacağı veya ithalinin yapılmayacağı, hangi sektörlerin üretim açısından destekleneceği bir planla açıklanmıyor.
HAYAT UCUZLAYACAK MI?
Hayır. Hayat daha da pahalanacak. Bunu gösteren enflasyon oranlarına baktığımızda 2021’de enflasyon oranının yüzde 6’ya ineceği tahmin ediliyor; ama bu oranlar oldukça iyimser oranlar.Yani gerçekçi değil.
Hayat önümüzdeki 3 yıl daha da pahalanacak. Fileler daha çok para ile dolacak veya file ile pazara gidilemeyecek.
DOLAR FALCILIĞI
YEP’a milletimizin dolar falcısı olmasını önleyecek mi,diye baktığımızda doları daha çok konuşacağımız kesin.
Dolar/TL tahminlerine bakın; ne kadar gerçekçi tahminler veya hedefler.
GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ
Gayrimenkul sektörü ile YEP ?u önlemleri öngörüyor:
1-Öncelikle ta??nmaz de?erleme sistemi kurularak gayrimenkul envanterinin tamamlanmas? hedefleniyor.
İnşaat sektörü devasa büyüdükten sonra çok geç kalınmış bir tedbir.
2-Tapu harçları ve emlak vergilerinin gayrimenkulün gerçek değerinden alınması sağlanacak.
Bu konuda kayıp ve kaçakların önlenmesi hedefleniyor. Ama bunun nasıl başarılacağı öngörülmüyor.
3-İmar planı revizyonları ile oluşan değer artışlarının dağıtımında daha rasyonel davranılacak. Kamu yararı gözetilecek.
Bunun pek gerçekçi görmüyoruz. Yaratılan rantı alan aldı. İmar barışı ile alan alacak. Geriye ne kaldı?
4-Kira artış oranının üst sınırımın üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenmesi
Bu dü?ük kira gelirlerinin artmas?na ve yat?r?m amaçl? gayrimenkul sat?n alma talebini olumsuz etkileyebilecektir.
MOTİVASYON SAĞLAR MI?
MÜSİAD Ankara Başkanı İlhan Erdal ,”Açıklanan program, çok hassas bir dönemden geçtiğimiz bu günlerde üreticimizin ve sanayicimizin en çok ihtiyaç duyduğu konulardan biri olan motivasyon açısından da önemli bir güç kaynağı olmuştur” diyor, ama üretim ve kalkınma planı ve programı olmayan bir program yeni de olsa bir heyecan yaratması çok zor.
YEP, bize göre rakamlar demetinden ibaret olup birçok bölümü çok önemli denilenden öteye gitmez.
https://twitter.com/MPamukoglu
https://www.facebook.com/mustafa.pamukoglu.90
