DOLARIN ARTIŞINA NİYE ŞAŞIRIYORUZ
Dolar kurunun artması kadar normal bir şey yok. Yıllardan beri uygulanan ekonomik politikalar ile yaratılan ekonomik sistem zaten dış etkilere çok duyarlı ve spekülasyonlara çok açık ve batının bizi sömürmesine çok uygun bir yapıya sahip. Doların artışının ve gelecekte de doları konuşmak zorunda kalacağımızın nedenlerini inceleyelim.
YAPISAL NEDENLER
Ekonomimizin yapısı dolara dayalı. Konjonktürel etkilere çok açık ve dış kaynağa mahkûm bir nitelik taşıyor.
* Sürekli cari açık veren bir ekonomi zarar ediyor demektir. Bu zarar da ancak dış kaynaklarla finanse edilebilir. Yani dış borç ve sıcak para bizim ekonomimizin can damarı. Son 15 yılda birikimli olarak 500 milyar dolar cari açık vermişiz; yani bu kadar dış kaynağa ihtiyaç duymuşuz. Hem de dolara.
* Tüketen, tasarruf etmeyen ve lale devri yaşayan bir ülkede başkasının parası ile yaşamak zorundasınız. Osmanlı’nın son dönemi bu şekilde geçti ve nihayetinde iflas etti. Bereketli topraklara sahip olan bir ülke üretebileceği çoğu şeyi ithal ediyor.
* Dört mevsimi yaşayan, her yeri cennet vatanımızın turizmi yerlerde sürünüyor. Yabancıyı gezdirip parasını almayı beceremiyoruz.
* Teknoloji yarışında yokuz. Ar-Ge yatırımımız yok. Müftüye nikah kıydırmakla meşgul zihinler esir olmuş. Bilim ve ilim unutulmuş. Herkes öbür dünyaya çalışır olmuş!
Temel karakteri bu olan bir ekonomide dolar patron olmaz da ne olur?
ABD EKONOMİSİNİN ETKİLERİ
İlhan Kesici’nin dediği gibi ABD öksürse Türkiye nezle olur, bir durumdayız. Dolar imparatorluğunda değişen ekonomik şartlar tüm dünyayı etkilediği gibi başta biz olmak üzere gelişmekte olan(sömürülen) ülkeleri daha çok etkiliyor.
* FED Başkanlığına şahin politika yanlısı yani faiz artırımından yana olan John Taylor’un atanma ihtimalinin yükselmesi Fed faizlerinin yakın zamanda artacağı beklentisi yaratmış durumda. Bu da dolar endeksini ve bizde kurları yukarı çekiyor. *
* Trump’ın uygulayacağı kesinleşen açık bütçe ve vergilerde indirim politikasının tüketimi-harcamayı artırarak enflasyonu yükseltecek olması ABD’de faizlerin yukarılara çıkmasına neden olacak. ABD’de faizlerin artması dolar endeksinin de artması demek.
* ABD’de borçlanma faizleri yukarı çıkıyor. Herkesin beklentisi bu yönde.
AVRUPA’NIN ETKİLERİ
Avrupa ülkelerinde yaşanan gelişmeler de Türkiye ekonomisini ciddi biçimde etkiliyor.
* Almanya’dan kötü haberler geliyor. Alman finans kurumları Türkiye ekonomisi üzerinde spekülatif beyanlarda bulunuyor. Örneğin Türkiye’ye olan kredi limitlerinde sınırlamaya gidilecekmiş gibi haberler yayılıyor.
* Avrupa Merkez Bankası(ECB) aylık 60 milyar avro olan tahvil alım tutarından 2018’in başından itibaren yüzde 50 azaltmaya gidiyor. Bu AB ülkelerinde faiz artışına neden olacak.
* ABD-Avrupa düello içinde. ABD’nin Avrupa’ya ciddi eleştirileri var. Avrupa Avrasya’ya yöneliyor.
TÜRKİYE’de SON GELİŞMELER
Ülkemizde ekonominin krizde olması sebebiyle uygulanan politikalar sorunların çözümünde yeterli olmuyor ve sorunlar erteleniyor.
* Enflasyon düşmüyor. Çekirdek enflasyon artıyor. Şu anda yüzde 11’lerde.
* Enflasyon düşmediği için çok istense de faizler indirilemiyor. Reel faizler artıyor.Son toplantıda Merkez Bankası faizlere dokunmadı.
* Carry Trade(sıcak para daha yüksek faiz uygulayan ülkeye gider) işlemleriyle sıcak paranın gelmesini istediğimizden faizleri düşüremiyoruz.
* Türkiye’de bankacılık sektörü için spekülatif dedikodular yayılıyor.
* Dolara talep oldukça yüksek
GERÇEKÇİ OLALIM
Dış borcun var. Artık borcunuzu çeviremiyorsunuz. Dünyada eskiden oluk oluk dolaşan para azaldı. Kısa vadeli döviz ihtiyacınız her yıl en az 200 milyar dolar. Dolar imparatoru dünyada dolaşan parasını geri alma peşinde ve bunun için faizleri yükseltiyor. AB de gevşek para politikasından vazgeçiyor. Tüketime dayalı bir ekonomi yaratmışsınız ve bu nedenle enflasyonu önleyemiyorsunuz. Enflasyon kronik bir hastalık halini almış. Yüksek enflasyon nedeniyle faizleri düşüremiyorsunuz. Yüksek faiz enflasyonu besliyor. Sağlıksız bir ekonomik yapı içinde gelinen noktaya niye şaşırıyoruz ki? Yıllardır vatanseverler bu ekonomik sistemin bir gün duvara çarpacağını söyleyip durmadı mı? Olacağı buydu. Cumhuriyetimizin 100.yılına gelmeden ekonomik sistemimiz çökmek üzere. Tek çözüm var: ekonomide de yeniden yapılanma ve yeni bir sistem yaratma. Bunun adı da üretmek, katma değer yaratmak, batının bizi sömürmesine izin vermemek. Yeniden dirilişi ve yeniden birlik olmayı başarmak...
https://twitter.com/MPamukoglu
https://www.facebook.com/mustafa.pamukoglu.90
